DZIECIĘCA MATEMATYKA
metodą E. Gruszczyk - Kolczyńskiej


Edyta Gruszczyk - Kolczyńska i Ewa Zielińska to autorki koncepcji "Dziecięca matematyka", której celem jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci, zwłaszcza w zakresie kształtowania pojęć matematycznych. Okres przedszkolny to czas otwierania się ciekawskich, dziecięcych oczu na świat, czas poznawania i doświadczania. To także okres wielkich możliwości, które wymagają odpowiedniej stymulacji i bodźców potrzebnych do kształtowania czynności umysłowych. W edukacji matematycznej ważne jest aby mieć świadomość tego w jaki sposób dzieci w wieku przedszkolnym uczą się. Nie należy kształtować pojęć matematycznych przy pomocy słów, poprzez wyjaśnianie czy opowiadanie. Najważniejsze w edukacji matematycznej są osobiste doświadczenia dziecka. Stanowią one budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia i umiejętności, rozwija myślenie, hartuje dziecięcą odporność.W trakcie tych doświadczeń dziecko powinno mówić, to znaczy słownie określać swoje spostrzeżenia, sens wykonywanych czynności i przewidywane skutki. Mówienie o wykonywanych czynnościach sprzyja koncentracji uwagi i pomaga dziecku dostrzec to co ważne. Edukacja matematyczna według propozycji E. Gruszczyk - Kolczyńskiej sprzyja stymulowaniu uzdolnień matematycznych u dzieci a także dobrze przygotowuje je do nauki matematyki w szkole. W Przedszkolandii na dziecięcych półkach z zabawkami wśród wielu różnorodnych zabawek, środków dydaktycznych szczególne miejsce zajmują te, które sprzyjają kształtowaniu myślenia matematycznego, poznawaniu reguł matematycznych – zgodnie z zasadą przekazaną przez prof. Edytę Gruszczyk – Kolczyńską, że najlepszym sposobem poznawania matematyki są osobiste doświadczenia dziecka. W zależności od grupy wiekowej dzieci mają możliwość działania samodzielnego czy też pod kierunkiem nauczyciela podczas zajęć dydaktycznych między innymi takimi zabawkami, środkami dydaktycznymi jak:

  • liczbowe domina,
  • patyczki,
  • klocki Dienesa (zbiór klocków - figur geometrycznych różniących się: kolorem, grubością, wielkością),
  • historyjki obrazkowe,
  • zegary,
  • gry planszowe,
  • puzzle cyfrowo – obrazkowe,
  • klocki do układania rytmów,
  • klocki - układanki od największego do najmniejszego.


Program edukacji matematycznej E. Gruszczyk – Kolczyńskiej ujmuje 12 kręgów tematycznych, które należy realizować w podanej kolejności, uwzględniając stopniowanie trudności
i prawidłowości rozwoju dziecka:

  1. Orientacja przestrzenna, czyli kształtowanie umiejętności, które pozwolą dziecku dobrze orientować się w przestrzeni i rozmawiać o tym, co się wokół niego dzieje.
  2. Rytmy – rozwijają umiejętność skupiania uwagi na prawidłowościach i korzystania z nich w różnych sytuacjach; potrzebne są przy nabywaniu umiejętności liczenia
    i rozumienia sensu mierzenia.
  3. Kształtowanie umiejętności liczenia oraz dodawania i odejmowania - obejmuje proces począwszy od liczenia konkretnych przedmiotów przez liczenie na palcach do liczenia w pamięci.
  4. Wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania, którego celem jest przygotowanie dziecka do zrozumienia pojęcia liczby naturalnej (zbiory).
  5. Rozwijanie umiejętności mierzenia długości w zakresie dostępnym 6-latkom (1 cm, 1 m, 1 km, stopa, kroki, łokieć, dłoń, patyk, sznurek, miara).
  6. Klasyfikacja – czyli wspomaganie rozwoju czynności umysłowych potrzebnych do tworzenia pojęć (wprowadzenie dzieci do zadań o zbiorach i ich elementach – segregowanie).
  7. Układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych – doskonalenie umiejętności rachunkowych dzieci.
  8. Zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia (ważymy lalki, piłki, misia i inne zabawki), używamy terminu „ciężar”.
  9. Mierzenie płynów – pomaga dzieciom zrozumieć pojęcia: mniej – więcej.
  10. Intuicje geometryczne - kształtowanie pojęć geometrycznych – dziecko konstruuje w swoim umyśle pojęcia: figury, układanie szlaczków, lustrzane odbicia figur.
  11. Konstruowanie gier przez dzieci – hartuje odporność emocjonalną i rozwija zdolności do wysiłku umysłowego: gry – opowiadania, gry z czynnościami matematycznymi (doliczania, odliczanie).
  12. Zapisywanie czynności matematycznych znakami (<, >, =,+,-).

 

Additional information